Τα ελληνικά έθιμα που θα τιμήσουμε οικογενειακώς τα Χριστούγεννα

Τα Χριστούγεννα συνιστούν μία γιορτή που είναι συνώνυμη της θαλπωρής, της ζεστασιάς, της γιορτινής ατμόσφαιρας και των παραδόσεων. Είναι εκείνες οι ημέρες του χρόνου, κατά τη διάρκεια των οποίων το σπίτι μας, μετατρέπεται στο πιο γιορτινό μέρος. Και όταν αναφερόμαστε στα αγαπημένα μας πρόσωπα, φυσικά εννοούμε την οικογένειά μας. Παππούδες, γονείς και παιδιά δίνουν ραντεβού κάτω από τα φωτεινά λαμπιόνια και διηγούνται ιστορίες και έθιμα, που αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο το πνεύμα των Χριστουγέννων, φέρνοντας μικρούς και μεγάλους ένα «βήμα» πιο κοντά στην παράδοση του τόπου.

Ποιος δεν έχει, άλλωστε, την περιέργεια να ανακαλύψει μερικά από τα πιο σημαντικά, γιορτινά έθιμα της χώρας μας, ώστε να τα «τιμήσει» φέτος τα Χριστούγεννα; Παρακάτω, λοιπόν, θα δούμε ξεχωριστές προτάσεις με γνωστά και άγνωστα ελληνικά έθιμα, κάνοντας αναφορά και στην ιστορία τους.

Ετοιμάζουμε χριστόψωμο με τα παιδιά

Η γαστρονομία είναι βαθιά ριζωμένη στις ελληνικές παραδόσεις, αφού οι περισσότερες γιορτές του τόπου μας συνδέονται με συγκεκριμένα εδέσματα. Ειδικότερα αν στην προετοιμασία των γιορτινών γευμάτων, τα παιδιά μετατρέπονται σε sous chef, τότε έχουμε κάθε λόγο να φέρουμε πιο παραδοσιακές γεύσεις και συνταγές στο μενού μας, όπως εκείνη του χριστόψωμου.

Για να το ετοιμάσουμε, θα χρειαστούμε τα εξής υλικά:

• 1 κιλό σκληρό αλεύρι ή χωριάτικο
• 2 φακελάκια ξηρή μαγιά
• 2 κούπες νερό χλιαρό
• ½ κούπα ελαιόλαδο
• 2 κ.σ. ζάχαρη
• 2 κ.σ. γλυκάνισο
• 1 κ.γ. μαχλέπι
• 2 κ.γ. αλάτι

Ξεκινάμε τη διαδικασία παρασκευής του χριστόψωμου βάζοντας σε ένα μπολ όλα τα υλικά εκτός από το αλεύρι. Στη συνέχεια, ανακατεύουμε και προσθέτουμε σταδιακά το αλεύρι σε 2-3 δόσεις και ζυμώνουμε μέχρι να απορροφήθει. Σε περίπτωση που η ζύμη μας, «ζητάει» λίγο περισσότερο νεράκι, μπορούμε να προσθέσουμε (το χωριάτικο αλεύρι θέλει λίγο περισσότερο νερό). Καλύπτουμε με μία πετσέτα το μπολ και το αφήνουμε για 1 με 1 ½ ώρα μέχρι να διπλασιαστεί. Μόλις περάσει η ώρα, ξεφουσκώνουμε το ζυμάρι μας πιέζοντας λίγο με τα δάχτυλά μας και σχηματίζουμε με τα χέρια μας ένα στρογγυλό καρβέλι. Σε ένα στρογγυλό ταψάκι διαμέτρου 30 εκατοστών, που θα έχουμε βουτυρώσει και στο οποίο θα έχουμε στρώσει μία λαδόκολλα, τοποθετούμε το ζυμάρι, κρατώντας ένα μικρό κομμάτι ζύμης στην άκρη. Με το ζυμάρι που κρατήσαμε, κάνουμε χοντρά κορδόνια και σχηματίζουμε το σχήμα του Σταυρού. Καλό είναι να υπολογίσουμε ότι τα σχήματα θα απομακρυνθούν από το κέντρο όταν φουσκώσουν, οπότε είναι καλύτερο η θέση τους να είναι στο κέντρο. Αμέσως μετά, βρέχουμε λίγο τα σημεία στα οποία θα τοποθετήσουμε τα κορδόνια από τη ζύμη μας, για να κολλήσουν. Καλύπτουμε με μία πετσέτα και αφήνουμε ξανά τη ζύμη να φουσκώσει για 1 ώρα, ενώ παράλληλα προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180° C στον αέρα, για να ψήσουμε στη συνέχεια για περίπου 50 λεπτά το χριστόψωμό μας.

Στολίζουμε το παραδοσιακό ελληνικό καράβι

Μπορεί το έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου να είναι πιο δημοφιλές, ωστόσο, ένα στολισμένο καράβι δίνει μία πιο νοσταλγική και σίγουρα πιο ελληνική «νότα» στη διακόσμηση του σπιτιού μας. Σίγουρα, λοιπόν, η απόφασή μας φέτος τα Χριστούγεννα να κάνουμε την αλλαγή και να στολίσουμε ένα ξύλινο καράβι, θα φέρει στο τραπέζι μία σειρά από εποικοδομητικές συζητήσεις για την ιστορία και την προέλευση του συγκεκριμένου εθίμου. Και για εμάς που αναρωτιόμαστε πού εντοπίζονται οι ρίζες του χριστουγεννιάτικου καραβιού, αρκεί να θυμηθούμε ότι η Ελλάδα υπήρξε ιστορικά, χώρα ναυτικών. Συνεπώς, ο στολισμός του καραβιού ήταν και συνεχίζει να είναι για κάποια σπίτια, μία μορφή τάματος για τους ανθρώπους που λείπουν «στα καράβια».

Συγκεκριμένα, λέγεται πως τα παιδιά των ναυτικών που έμεναν πίσω, συνήθιζαν να κατασκευάζουν μόνα τα παιχνίδια τους, χρησιμοποιώντας ό,τι είχαν στο σπίτι. Έτσι, τα περισσότερα κατέληγαν να φτιάχνουν ένα καραβάκι τις ημέρες των γιορτών, εμπνευσμένα από τα μακρινά ταξίδια των αγαπημένων τους προσώπων. Μπορεί, λοιπόν, το πρώτο δέντρο στην Ελλάδα να στολίστηκε το 1833, στα ανάκτορα του Όθωνα στο Ναύπλιο και μόλις τη δεκαετία του 1950 να κατάφερε να μπει πιο μαζικά στα ελληνικά σπίτια, παρόλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η ελληνική παράδοση ήθελε τα ελληνικά νοικοκυριά να κοσμούνται με στολισμένα καράβια. Ας θυμηθούμε τις παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου μας αυτά τα Χριστούγεννα, στολίζοντας το δικό μας ξύλινο καράβι με πολύχρωμα και φωτεινά λαμπιόνια.

Δημιουργούμε ένα παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο στεφάνι

Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ότι ο σωστός στολισμός ενός σπιτιού την περίοδο των Χριστουγέννων, αποτελεί σήμα κατατεθέν για τη δημιουργία της κατάλληλης εορταστικής ατμόσφαιρας. Συνήθως, τα παραδοσιακά ή και πιο μοντέρνα χριστουγεννιάτικα στεφάνια έχουν σχεδιαστεί για να διακοσμούν την είσοδο ή τις εσωτερικές πόρτες, για αυτό είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα στεφάνι το οποίο θα αντιπροσωπεύει τη διακόσμηση του σπιτιού μας. Ως σταθερή βάση, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα χαρτόνι, ένα κομμάτι ξύλο, μεταλλικό σύρμα, ύφασμα ή λίγο χαρτί τυλιγμένο στο επιθυμητό σχήμα. Άλλωστε, στις μέρες μας το σχήμα δεν μας περιορίζει, αφού πέρα από το κλασικό στρογγυλό στεφάνι, μπορούμε να στραφούμε σε όποιο σχήμα επιθυμούμε: Από μία καρδιά μέχρι ένα αστέρι. Όσον αφορά στον στολισμό του στεφανιού μας, μπορούμε είτε να βάλουμε μπάλες και λαμπιόνια, είτε να δημιουργήσουμε ένα παραδοσιακό στεφάνι από φυσικά υλικά, όπως κουκουνάρια που θα έχουμε βάψει με ειδικό σπρέι σε κάποια γιορτινή απόχρωση. Τι θα λέγατε για χρυσό;

Επιλέγοντας να ακολουθήσουμε ή να γνωρίσουμε αυτές τις γιορτές μερικά από τα παραδοσιακά, χριστουγεννιάτικα έθιμα τους τόπου μας, θα δημιουργήσουμε ξεχωριστές στιγμές και αναμνήσεις που θα μείνουν χαραγμένες στον χρόνο. Οι ζωγραφιές με καλικάντζαρους, τα παραδοσιακά παραμύθια και οι αγαπημένες χριστουγεννιάτικες ταινίες, παρέα με όλη την οικογένεια, θα ρίξουν επίσης λίγη επιπλέον «χρυσόσκονη» από τη μαγεία των Χριστουγέννων, στα σπίτια μας.