Πώς να βοηθήσεις τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους<br /><br />
Οικογένεια
6/05/2019
Η Ελιάνα Χρυσικοπούλου σκέφτεται πως υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να ενθαρρύνουν τα παιδιά να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους.
Συμφιλιώσου με το γεγονός ότι και τα παιδιά βιώνουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων
Είναι παρωχημένη, αλλά δυστυχώς υπάρχει ακόμη η λανθασμένη άποψη πως αν ένα παιδί θυμώνει για κάτι, επιμένει ή κλαίει, είναι κακομαθημένο. Πόσο κρίμα είναι να μην μπορούμε να αναγνωρίσουμε πως, όταν τα παιδιά βιώνουν απογοητεύσεις και ματαιώσεις δυσκολεύονται να διαχειριστούν τα αρνητικά συναισθήματα που τις συνοδεύουν, γι’ αυτό και αντιδρούν με «άσχημο» τρόπο. Ένα παιδί που νιώθει ότι το ακούν και το καταλαβαίνουν, χωρίς απαραίτητα να του κάνουν το «χατίρι» θα μεγαλώσει με μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και άνεση στο να εκφράζει χωρίς ντροπή τα συναισθήματά του.
Ώρα για photoshooting
Τα παιδιά αγαπούν να βλέπουν φωτογραφίες αλλά και να βγάζουν – η μεγάλη μου κόρη μου αφήνει «δώρο» στο κινητό μου αμέτρητες πανομοιότυπες selfies όταν το αρπάζει. Εσύ, πήγαινέ το ένα βήμα παραπέρα, ζητώντας από το παιδί σου να βγάλει φωτογραφίες χαρούμενο, στεναχωρημένο, θυμωμένο, φοβισμένο, ενθουσιασμένο. Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να μάθει να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του και να βλέπει πώς αυτά απεικονίζονται – και εσένα σου μένουν οι φωτογραφίες με τη χαριτωμένη φατσούλα του.
Έλα να το συζητήσουμε
Η επανάληψη είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος μάθησης. Είναι εντυπωσιακό το πώς η Ισαβέλλα σε ανύποπτο χρόνο μου «πετάει» ατάκες που της έχω πει πολλές φορές εγώ, π.χ. τις προάλλες με έβλεπε λίγο λυπημένη και μου λέει «Μαμά, είναι σημαντικό αυτό που σε απασχολεί;». Το παιδί μου είναι 4 και δεν το σκέφτηκε μόνη της αυτό, απλά αναπαράγει κάτι που εγώ της λέω συχνά. Ωστόσο, σε κάθε ευκαιρία, φρόντισε να συζητάς με το παιδί τα δικά του συναισθήματα που ένιωσε μέσα στη μέρα ή και αν είδε κάποιον στενοχωρημένο ή χαρούμενο. Αυτό θα βοηθήσει καταρχάς να αναγνωρίζει αυτά τα συναισθήματα.
Role playing
Όπως και οι φωτογραφίες, τα παιχνίδια ρόλων δίνουν την ευκαιρία στο παιδί να δει την ίδια εικόνα από άλλη οπτική γωνία. Μπορείτε να κάνετε σαν θεατρικό ένα αγαπημένο παραμύθι που να δείχνει κάποια συναισθήματα («η Κοκκινοσκουφίτσα τότε φοβήθηκε πολύ!») ή να παίξετε με τα παιχνίδια του (βάζουμε τα Paw Patrol και την Πέππα να κάνουν και κάτι χρήσιμο!) δημιουργώντας μια ιστορία.
Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση
Το σοφότερο πράγμα που έχω ακούσει σχετικά με τη μητρότητα είναι «τα παιδιά σου θα γίνουν αυτό που είσαι, όποτε γίνε αυτό που θες να γίνουν». Θέλοντας ή μη, είσαι το παράδειγμα, το «πρότυπο» για να μάθεις στο παιδί σου οτιδήποτε. Από το να τρώει γιαούρτι και μπρόκολο και να λέει ευχαριστώ μέχρι να αναγνωρίζει πώς νιώθει και να το εκφράζει σωστά. Μίλησε στο παιδί για τα δικά σου συναισθήματα με λέξεις που κατανοεί. Μίλησε για το θυμό που νιώθεις όταν δεν γίνεται κάτι και πώς έχεις μάθει να το διαχειρίζεσαι και εξήγησε τις λέξεις που δείχνουν συναίσθημα.
Κράτα την ψυχραιμία σου
Πολύ συχνά δεν καταλαβαίνουμε τα μικρά παιδιά και τι είναι αυτό που ζητούν, με αποτέλεσμα τις κρίσεις υστερίας - αλλά ποιος παθαίνει τελικά χειρότερο tantrum, τα νήπια ή οι μαμάδες; Προσπάθησε να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου κατά τη διάρκεια μιας έντονης στιγμής – θυμήσου ότι αυτό είναι μέρος της ανάπτυξης και είναι φυσιολογικό να συμβαίνει. Με τον τρόπο αυτό θα ηρεμήσει πιο γρήγορα και το παιδί και θα βρείτε πιο γρήγορα τον πολυπόθητο κώδικα επικοινωνίας.
Συμφιλιώσου με το γεγονός ότι και τα παιδιά βιώνουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων
Είναι παρωχημένη, αλλά δυστυχώς υπάρχει ακόμη η λανθασμένη άποψη πως αν ένα παιδί θυμώνει για κάτι, επιμένει ή κλαίει, είναι κακομαθημένο. Πόσο κρίμα είναι να μην μπορούμε να αναγνωρίσουμε πως, όταν τα παιδιά βιώνουν απογοητεύσεις και ματαιώσεις δυσκολεύονται να διαχειριστούν τα αρνητικά συναισθήματα που τις συνοδεύουν, γι’ αυτό και αντιδρούν με «άσχημο» τρόπο. Ένα παιδί που νιώθει ότι το ακούν και το καταλαβαίνουν, χωρίς απαραίτητα να του κάνουν το «χατίρι» θα μεγαλώσει με μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και άνεση στο να εκφράζει χωρίς ντροπή τα συναισθήματά του.
Ώρα για photoshooting
Τα παιδιά αγαπούν να βλέπουν φωτογραφίες αλλά και να βγάζουν – η μεγάλη μου κόρη μου αφήνει «δώρο» στο κινητό μου αμέτρητες πανομοιότυπες selfies όταν το αρπάζει. Εσύ, πήγαινέ το ένα βήμα παραπέρα, ζητώντας από το παιδί σου να βγάλει φωτογραφίες χαρούμενο, στεναχωρημένο, θυμωμένο, φοβισμένο, ενθουσιασμένο. Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να μάθει να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του και να βλέπει πώς αυτά απεικονίζονται – και εσένα σου μένουν οι φωτογραφίες με τη χαριτωμένη φατσούλα του.
Έλα να το συζητήσουμε
Η επανάληψη είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος μάθησης. Είναι εντυπωσιακό το πώς η Ισαβέλλα σε ανύποπτο χρόνο μου «πετάει» ατάκες που της έχω πει πολλές φορές εγώ, π.χ. τις προάλλες με έβλεπε λίγο λυπημένη και μου λέει «Μαμά, είναι σημαντικό αυτό που σε απασχολεί;». Το παιδί μου είναι 4 και δεν το σκέφτηκε μόνη της αυτό, απλά αναπαράγει κάτι που εγώ της λέω συχνά. Ωστόσο, σε κάθε ευκαιρία, φρόντισε να συζητάς με το παιδί τα δικά του συναισθήματα που ένιωσε μέσα στη μέρα ή και αν είδε κάποιον στενοχωρημένο ή χαρούμενο. Αυτό θα βοηθήσει καταρχάς να αναγνωρίζει αυτά τα συναισθήματα.
Role playing
Όπως και οι φωτογραφίες, τα παιχνίδια ρόλων δίνουν την ευκαιρία στο παιδί να δει την ίδια εικόνα από άλλη οπτική γωνία. Μπορείτε να κάνετε σαν θεατρικό ένα αγαπημένο παραμύθι που να δείχνει κάποια συναισθήματα («η Κοκκινοσκουφίτσα τότε φοβήθηκε πολύ!») ή να παίξετε με τα παιχνίδια του (βάζουμε τα Paw Patrol και την Πέππα να κάνουν και κάτι χρήσιμο!) δημιουργώντας μια ιστορία.
Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση
Το σοφότερο πράγμα που έχω ακούσει σχετικά με τη μητρότητα είναι «τα παιδιά σου θα γίνουν αυτό που είσαι, όποτε γίνε αυτό που θες να γίνουν». Θέλοντας ή μη, είσαι το παράδειγμα, το «πρότυπο» για να μάθεις στο παιδί σου οτιδήποτε. Από το να τρώει γιαούρτι και μπρόκολο και να λέει ευχαριστώ μέχρι να αναγνωρίζει πώς νιώθει και να το εκφράζει σωστά. Μίλησε στο παιδί για τα δικά σου συναισθήματα με λέξεις που κατανοεί. Μίλησε για το θυμό που νιώθεις όταν δεν γίνεται κάτι και πώς έχεις μάθει να το διαχειρίζεσαι και εξήγησε τις λέξεις που δείχνουν συναίσθημα.
Κράτα την ψυχραιμία σου
Πολύ συχνά δεν καταλαβαίνουμε τα μικρά παιδιά και τι είναι αυτό που ζητούν, με αποτέλεσμα τις κρίσεις υστερίας - αλλά ποιος παθαίνει τελικά χειρότερο tantrum, τα νήπια ή οι μαμάδες; Προσπάθησε να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου κατά τη διάρκεια μιας έντονης στιγμής – θυμήσου ότι αυτό είναι μέρος της ανάπτυξης και είναι φυσιολογικό να συμβαίνει. Με τον τρόπο αυτό θα ηρεμήσει πιο γρήγορα και το παιδί και θα βρείτε πιο γρήγορα τον πολυπόθητο κώδικα επικοινωνίας.